ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วรวิทย์ จันทร์สุวรรณ
ปรับปรุงล่าสุด: 5 พฤษภาคม 2566
An understanding of chemical principles is important in the solution of many problems in the associated disciplines, those that rely on the core ideas of chemistry for their success.
Lagowski, The University of Texas at Austinh
ข้อแนะนำสำหรับการเข้าทำการทดลอง
เวลา 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะด้านความปลอดภัยในการทำปฏิบัติการ
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปราย
สารเคมี
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะด้านความปลอดภัยในการใช้ การเก็บ และการกำจัดสารเคมี
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
- สารเคมีในห้องปฏิบัติการ..รู้ก่อนใช้
- ฉลากสารเคมี
- สารเคมีอันตราย
- สัญลักษ์แสดงอันตรายสารเคมี (Hazard Pictogram)
- ฉลากสารเคมีระบบ GHS
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
คุณลักษณะและมาตรฐานเครื่องแก้ว
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะการใช้เครื่องแก้ว
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะ
- สรุปรายงาน
เทคนิคพื้นฐานเกี่ยวกับการทดลอง
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะเทคนิคพื้นฐานเกี่ยวกับการทดลอง
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะ
- สรุปรายงาน
หน่วยพื้นฐานสำหรับการทดลอง
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะเกี่ยวกับหน่วยฐานเอสไอ
- เพื่อฝึกทักษะการวัด การรายงานตัวเลขตามหลักเลขนัยสำคัญ
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link:
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะ
- สรุปรายงาน
ความเข้มข้นสารละลาย
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับความเข้มข้นของสารละลาย
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การหาความเข้มข้นแน่นอนของสารละลาย NaOH
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อปฏิบัติทดลองหาความเข้มข้นแน่นอนของสารละลาย NaOH
- เพื่อปฏิบัติหาปริมาณกรดแอซีติกในน้ำส้มสายชูกลั่นวิธีการไทเทรต
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
หลักการ :
การไทเทรต
บิวเรต (buret) เป็นอุปกรณ์วัดปริมาตรที่มีขีดบอกปริมาตรต่าง ๆ และมีก๊อกสำหรับเปิด-ปิด เรียกว่า stop-cock เพื่อบังคับการไหลของของสารละลาย บิวเรตเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ มีขนาดตั้งแต่ 10 mL จนถึง 100 mL บิวเรตสามารถวัดปริมาตรได้อย่างใกล้เคียงความจริงมากที่สุด แต่ยังมีความผิดพลาดอยู่เล็กน้อย ซึ่งขึ้นอยู่กับขนาดของบิวเรต
การติดตั้งอุปกรณ์ในการไทเทรต ดังภาพที่ 4.1 สารละลายที่บรรจุในบิวเรต เรียกว่า ไทแทรนต์ (titrant) สารละลายที่อยู่ในขวดรูปชมพู่ เรียกว่า ไทแทรนด์ (titrand) เมื่อค่อยเปิด stop-cock ไทแทรนต์จะค่อยหยดลงในขวดรูปชมพู่ การอ่านสเกลบนบิวเรต ควรให้อยู่ในระดับสายตาและถือส่วนโค้งที่ต่ำที่สุดเป็นเกณฑ์ในการอ่านปริมาตรอาจใช้กระดาษขาวบังบิวเรตเพื่ออ่านสเกลบนบิวเรตได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
ขั้นตอนการไทเทรต
- ล้างบิวเรตให้สะอาด ด้วยสารทำความสะอาด
- บรรจุสารละลายเพียงเล็กน้อย เพื่อตรวจสอบการรั่วของ stopcock
- ซะล้างบิวเรตด้วยสารละลายที่จะใช้บรรจุ ประมาณ 5 mL แล้วไขให้สารละลายไหลออกทางปลายบิวเรต
- เทสารละลายลงในบิวเรตโดยผ่านทางกรวยกรอง ให้มีปริมาตรเหนือขีดศูนย์เล็กน้อย เอากรวยออกแล้วเปิดก๊อกให้สารละลายไหลออกทางปลายบิวเรต เพื่อปรับให้ปริมาตรของสารละลายอยู่ที่ขีดศูนย์พอดี การปรับปริมาตรควรทำในระดับสายตา (ที่บริเวณปลายบิวเรตจะต้องไม่มีฟองอากาศ หากมีฟองอากาศจะต้องเปิดก๊อกให้สารละลายไล่อากาศออกไปจนหมด)
- การจับปลายบิวเรตและการจับขวดรูปชมพู่ขณะไทเทรต ใช้มือที่ไม่ถนัดจับ stopcock เพื่อเปิดก๊อกให้สารละลายไหล และมืออีกข้างจับขวดรูปชมพู่พร้อมกวนสารละลายแบบวงกลมตลอดเวลา
- ค่อยๆ หมุนปิด stopcock เมื่อใกล้ถึงจุดยุติเพื่อสารละลายไหลออกมาทีละหยด เพื่อไม่ให้เกิดจุดยุติ และต้องปิด stopcock ทันทีเมื่อถึงจุดยุติ ในกรณีที่ไทเทรตจะเกือบหมดบิวเรตแต่ยังไม่ถึงจุดยุติ อย่าปล่อยให้สารละลายเลยขีดบอกปริมาตรสุดท้ายลงมา จะไม่ทราบปริมาตรที่แน่นอนได้
- ถ้าปลายบิวเรตรั่วซึม โดยสารละลายไม่ได้ไหลออกทางปลายบิวเรตเพียงด้านเดียว ให้หยุดไทเทรตและเปลี่ยนบิวเรตทันที
- การไทเทรตโดยทั่วไปต้องทำอย่างน้อย 2 ครั้ง ถ้าการทดลองสองครั้ง ปริมาตรแตกต่างกันไม่เกิน 0.2 mL แต่ถ้าปริมาตรที่ไทเทรตสองครั้งต่างกันมากกว่า 0.2 mL ให้ทำไทเทรตครั้งที่ 3 แล้วจึงหาค่าเฉลี่ย
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การหาความเข้มข้นแน่นอนของสารละลาย HCl
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อปฏิบัติทดลองหาความเข้มข้นแน่นอนของสารละลาย HCl
- เพื่อปฏิบัติการหาปริมาณโซเดียมคาร์บอเนตโดยวิธีการไทเทรต
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การหาค่า pH ของสารละลายโดยใช้อินดิเคเตอร์
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อปฏิบัติการหาค่า pH ของสารละลายโดยใช้อินดิเคเตอร์
- เพื่อปฏิบัติการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การใช้เครื่องวัดกรด-เบส
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อปฏิบัติการใช้เครื่องวัดกรด-เบส
- เพื่อปฏิบัติการทดสอบสมบัติของสารละลายบัฟเฟอร์
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การหาค่าความชื้น
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะการทดลองโดยน้ำหนักแบบการระเหย
- เพื่อฝึกทักษะการปริมาณความชื้นในใบชา
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การหาค่าความหนืด
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับการวัดความหนืด
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การวัดค่าการดูดกลืนแสงสูงสุด
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับการวัดค่าการดูดกลืนแสงสูงสุด
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
- xxx
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การสร้างกราฟมาตรฐานความเข้มข้น
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับการสร้างกราฟมาตรฐานความเข้มข้น
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
- xxx
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การสกัดด้วยตัวทำละลาย
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับการสกัดด้วยตัวทำละลาย
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
- xxx
- บทปฏิบัติการ วิธีการทดลอง > View
- รายงานการทดลอง > Download
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล
การสกัดด้วยไอน้ำ
เวลา : 3 ชั่วโมง
จุดประสงค์
- เพื่อฝึกทักษะและปฏิบัติเกี่ยวกับการสกัดด้วยไอน้ำ
บทปฏิบัติการ : Download ¦ Preview
สื่อการเรียนรู้ :
- xxx
Link :
กิจกรรม :
การประเมินผล :
- สังเกตพฤติกรรมและทักษะการทดลอง
- สรุปรายงานและอภิปรายผล